IDS/IPS w automotive: jak systemy wykrywania i zapobiegania intruzom chronią komunikację pojazdów?
W trzeciej odsłonie mojego cyklu artykułów na temat cyberbezpieczeństwa w motoryzacji chciałem przybliżyć czytelnikowi dedykowane kontrolki oraz technologie istniejące poza samą segmentacją sieci. Dziś skupię się na rozwiązaniach IDS/IPS, stosowanych w środowiskach, w których funkcjonuje stos sieciowy. Warto nadmienić, że takie systemy są standaryzowane w ramach AUTOSAR Classic (od AUTOSAR 20/11). Standard AUTOSAR zostanie jednak szczegółowo omówiony w osobnym cyklu artykułów.
O rozwiązaniach, które wspierają bezpieczeństwo cybernetyczne w automotive, pisze nasz ekspert Krzysztof Labuda, Certified Ethical Hacker.
Czym są systemy IDS/IPS w motoryzacji?
Rozwiązania IDS/IPS zabezpieczają komunikację samochodową w kompleksowy sposób. Mogą być kluczowym elementem systemów cyberbezpieczeństwa, w których dane przesyłane są do Security Operation Center (SOC). Tam, przy wsparciu narzędzi monitoringu i analizy statystycznej, analitycy cyberbezpieczeństwa monitorują ruch sieciowy i dbają o bezpieczeństwo ekosystemu.
Aby system IDS/IPS funkcjonował prawidłowo, jego projektowanie musi odbywać się przy współpracy architektów pojazdu oraz specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa.
Jak działa system IDS/IPS?
By IDS/IPS skutecznie chronił pojazdy, musi opierać się na wytycznych i procesach znanych jako IRP (Incident Response Process). Kluczowe składniki tego procesu to:
- Dane ze stosu sieciowego – zbierane przez sensory wchodzące w skład IDS (Intrusion Detection System).
- Wytyczne dot. anomalii w ruchu sieciowym – pozwalają określić, kiedy należy wszcząć alarm. Zbyt mała tolerancja może prowadzić do fałszywych alarmów, natomiast zbyt duża – do przeoczenia zagrożeń.
- Security Operation Center (SOC) – centrum monitorowania, wykorzystujące narzędzia Machine Learning, uczenie głębokie oraz analizy statystyczne.
- Reakcja na incydent – SOC może wysyłać poprawki i aktualizacje w celu minimalizacji ryzyka.
Taki system reakcji na incydenty jest kluczowy dla spełnienia wymagań regulacyjnych, takich jak UN R155 i ISO/SAE 21434, które zobowiązują producentów pojazdów (OEM) do aktywnej ochrony i szybkiego reagowania na zagrożenia.
IDS (Intrusion Detection System) – wykrywanie intruzów
IDS wykrywa anomalia w protokołach komunikacyjnych lub sygnatury złośliwych aktywności w sieci. Może identyfikować zniekształcone pakiety i podejrzane operacje, takie jak:
- skanowanie portów (Xmass Tree, ACK, FIN, NULL),
- ataki typu ARP/DNS Poisoning,
- inne nietypowe zachowania w sieci pojazdu.
Współczesne pojazdy posiadają dziesiątki, a nawet setki jednostek ECU (Electronic Control Unit), tworzących rozproszoną strukturę. Dlatego IDS musi również funkcjonować jako system rozproszony.
IPS (Intrusion Prevention System) – zapobieganie atakom
IPS dodaje możliwość aktywnego blokowania zagrożeń, co czyni go dominującym rozwiązaniem w nowoczesnych systemach cyberbezpieczeństwa. Główne funkcje IPS to:
- Neutralizacja złośliwego ruchu – aktywne eliminowanie zagrożeń.
- Powiadomienie SOC – system zgłasza incydenty, pozostawiając decyzję o reakcji w rękach analityków.
- Blokada ruchu sieciowego – np. zablokowanie adresu IP po nieudanych próbach uwierzytelnienia (podobnie jak fail2ban).
- Przekonfigurowanie zapory sieciowej – zapobieganie propagacji złośliwego ruchu.
Podsumowanie
Systemy IDS/IPS to kluczowe narzędzia cyberbezpieczeństwa w motoryzacji, które zapewniają skuteczną ochronę sieci samochodowych. W kolejnym artykule poszerzę kontekst zagadnienia, omawiając sposoby zabezpieczenia sieci na niskich warstwach modelu ISO/OSI.
Ciąg dalszy nastąpi
Autor: Krzysztof Labuda,
Konsultant ds. testów bezpieczeństwa
Uczestnik programu Certified Ethical Hacker CEH v11, który uczy najnowszych narzędzi, technik i metodologii hackerskich klasy komercyjnej, używanych przez hakerów i specjalistów ds. bezpieczeństwa informacji.
